TRANSKRYPCJA VIDEO
Dla tego filmu nie wygenerowano opisu.
Muzyka Witajcie w kolejnym odcinku historii w Muzeum Pancernym w K艂anienie. Dzisiaj troszeczk臋 o nowej, drobnej w艂a艣ciwie ekspozycji, takiej niskiej, kt贸ra znajduje si臋 naprzeciwko Stuga, a na kt贸rej prezentujemy pewne eksponaty, kt贸re zosta艂y pozyskane przez nas w ostatnim czasie i pochodz膮 z r贸偶nych miejsc bitew pancernych z okresu II wojny 艣wiatowej. Na pierwszym strzale zaczynamy od w艂a艣ciwie naj艣wie偶szego eksponatu, jednocze艣nie takiego, kt贸ry pozosta艂 po jednej z ostatnich bitew II wojny 艣wiatowej, po bitwie o Luban, czyli niemieckiej kontrofezji maj膮cej na celu odzyskanie Dolnego 艢l膮ska, w艂a艣ciwie stolicy Dolnego 艢l膮ska, jak膮 by艂 Wroc艂aw. Jeden z naszych fan贸w, w艂a艣ciwie widz贸w zg艂osi艂 si臋 do nas z informacj膮, 偶e takie co艣 uda艂o mu si臋 kiedy艣 pozyska膰 na gospodarstwie, no i by艂o to ko艂o do niszczyciela czo艂g贸w, jachtpanzer 38, Czechijsz, czyli czeski, tzw.
Hezer, podrzegacz. Hezer zosta艂 zniszczony w trakcie bitwy o Luban i takie ko艂o pozosta艂o na jednym z gospodarstw, mia艂o najprawdopodobniej by膰 do czego艣 wykorzystane.
Hezer, jak wida膰, dosy膰 mocno dosta艂, poniewa偶 ko艂o jest mocno uszkodzone, wida膰 tutaj wyrw臋, wida膰, 偶e dolnej cz臋艣ci tak naprawd臋 nie ma, zapewne nie nadawa艂o si臋 do u偶ycia w gospodarstwie do cel贸w przyczepowych, ale pozosta艂 wahacz tego Hezera, kt贸ry znajduje si臋 z cz臋艣ci tylnej, jest sprawnym 艂o偶ysk膮, bo to ko艂o ca艂y czas na 艂o偶yskach si臋 rusza i najprawdopodobniej rolnik, kt贸ry pozyska艂 ten element z pola boju, chcia艂 to wykorzysta膰 do jakich艣 cel贸w bli偶ej nieokre艣lonych, najprawdopodobniej si臋 nie przyda艂o i na gospodarstwie przele偶a艂o do niemal偶e dnia dzisiejszego, czyli do lat 2000, zosta艂o kilka lat temu pozyskane przez naszego widza i trafi艂o ostatecznie do nas na ekspozycj臋 i mo偶ecie tak膮 pami膮tk臋 po tej jednej z ostatnich wielkich, wielkich, jednej z ostatnich ofensyw niemieckich na froncie wschodnim, poniewa偶 bitwa o Luban, to pami臋tajmy, to ju偶 jest 1945 rok, ta pami膮tka po tej bitwie jest u nas w tej chwili eksponowana i mo偶ecie w艂asnymi r臋kami dotkn膮膰 tego 艣wiadka historii.
Przejd藕my dalej, bo drug膮 bardzo ciekaw膮 rzecz膮 s膮 tak zwane Bavole rogi, czyli hak do holowania pochodz膮cy z najci臋偶szych czo艂g贸w niemieckich, czyli Tygrysa lub Pantery. Ten element uda艂o nam si臋 zakupi膰 od jednego z kolekcjoner贸w we Francj臋, w艂a艣ciwie w Normandii, czyli by艂 to element po bitwie pancerny, jaka rozegra艂a si臋 gdzie艣 w Bokarze. Dok艂adnego miejsca pozyskania nie znam, ale najprawdopodobniej s膮 to po艂udniowe okolice miasta Caen, wok贸艂 kt贸rego, jak wiemy, rozegra艂a si臋 pot臋偶na bitwa, kt贸ra trwa艂a niemal偶e dwa miesi膮ce. Tak wi臋c te Bavole rogi mog膮 pochodzi膰 z kt贸rego艣 z Tygrys贸w, by膰 mo偶e Tygrysa Michaela Wittmana.
Kolejne eksponaty to te偶 艣wiadkowie bitwy normandzkiej, ale ju偶 po drugiej stronie, czyli po tej w艂a艣ciwej, mamy pozosta艂o艣ci ko艂o od ameryka艅skiego czo艂gu M4 Sherman marki BF Goodrich w 艣wietnym stanie, r贸wnie偶 pozyskane na jednym z normandzkich p贸l bitewnych. Mamy r贸wnie偶 g膮艣nice typu gumowanego. Oczywi艣cie gum ju偶 tutaj nie ma, gumy zosta艂y ca艂kowicie spalone po trafieniu tego Shermana. Pami臋tajmy, 偶e straty w Normandii by艂y dosy膰 spore, bo utracono 艂膮cznie kilka tysi臋cy czo艂g贸w, a po艣r贸d nich zapewne najwi臋ksz膮 cz臋艣膰 stanowi艂y Shermany, kt贸re by艂y najliczniejszym pojazdem alianckim u偶ywanym na zachodzie. Tutaj guma w przypadku samego ko艂a jest w 艣wietnym stanie i mo偶emy sobie zobaczy膰 doskonale widoczne znakowania producenta.
Nie zosta艂a wykorzystana ponownie, bo mo偶na by艂o wiadomo takiego Shermana wykorzysta膰 ze wzgl臋du na to, 偶e czo艂g te偶 niestety si臋 spali艂 i wida膰 dosy膰 spore miejsca opalenia tej gumy, czyli najprawdopodobniej ta g贸rna cz臋艣膰 pojazdu si臋 pali艂a, sp艂on臋艂a, ogie艅 nie przeszed艂 na doln膮 cz臋艣膰 opony i ta opona jest jeszcze w dosy膰 dobrym stanie zachowana, ale oczywi艣cie nie jest ju偶 u偶ytkowa, tak wi臋c ani Amerykanie, ani Anglicy nie zdecydowali si臋 na u偶ycie jakichkolwiek cz臋艣ci z tego Shermana, co b膮d藕 co b膮d藕 praktykowano r贸wnie偶 po alianckiej stronie, czyli takie zniszczone pojazdy bardzo cz臋sto te偶 by艂y dawcami cz臋艣ci potrzebnych, potrzebnymi w warsztatach czo艂gowych. Kolejny element, kt贸ry znajduje si臋 w naszej ekspozycji to wahacz ze zniszczonego czo艂gu radzieckiego T-26.
W艂a艣ciwie znana konstrukcja Vickersa, kt贸ra licencyjnie produkowana by艂a w wielu krajach 艣wiata, nie tylko w Zwi膮zku Radzieckim, ale r贸wnie偶 i w Polsce. Nasze s艂ynne modyfikacje Vickersa to 7TP. No i takie niemal偶e identyczne w贸zki znajdowa艂y si臋 r贸wnie偶 w polskich czo艂gach, ale ten akurat pochodzi z czo艂gu radzieckiego zniszczonego w 1939 roku podczas sowieckiego ataku na Polsk臋, kiedy to po 17 wrze艣nia Sowieci r贸wnie偶 艂膮czyli si臋 tym bestialsko wbierzewiaj膮c n贸偶 w plecy naszym oddzia艂om. Jeden z takich T-26, pomimo tego, 偶e nie ma o tym szerokich informacji w literaturze, pisze si臋 o tym, 偶e Polacy raczej nie podejmowali walki z Rosjanami, mimo to jeden z tych T-26 zosta艂 bezapelacyjnie zniszczony, jako 偶e ziemie, na kt贸rych pozosta艂 wskazuj膮 tylko i wy艂膮cznie na zaj臋cie przez Sowiet贸w w 1939 roku.
Nie mog艂o to si臋 dzia膰 w roku 1941, tak wi臋c de facto ten T-26 zosta艂 zniszczony przez Polak贸w i mamy tak膮 pami膮tk臋 po jednym, zapewne z nielicznych polskich zwyci臋stw nad Rosjanami w 1939. Kolejny element, tzw. p艂ug DMG stosowany w pojazdach, w transporterach opancerzonych Armii Niemieckiej, jest DKFZ 250 i 951. Jest to normalna seryjna produkcja, r贸wnie偶 pi臋kny eksponat pozyskany przez nas z jednego ze z艂omowisk pod Opocznem, czyli pochodz膮cy najprawdopodobniej, w艂a艣ciwie na pewno z grupy gen. Walthera Neringa, kt贸ra to w styczniu 1945 roku w tej okolicy ucieka艂a, formowa艂a si臋. Nering zbiera艂 wszystkie oddzia艂y, kt贸rym uda艂o si臋 jeszcze przetrwa膰 kataklizm, jaki nast膮pi艂 w po艂owie stycznia po wyj艣ciu Rosjan z przycz贸艂k贸w nad Wis艂膮. No i jedna z takich pozosta艂o艣ci na tym z艂omowisku przetrwa艂a.
Mi ten p艂ug uda艂o si臋 ju偶 wiele lat temu pozyska膰, ale postanowili艣my wyeksponowa膰 go jako, 偶e jest to charakterystyczny element, kt贸ry niemal偶e ka偶dy jest w stanie rozpozna膰 i dzisiaj mo偶ecie go na drobnej ekspozycji naszej muzealnej pod p艂otem zobaczy膰. Chyba najciekawszym eksponatem jest to ko艂o. Jest to ko艂o z Tygrysa, a u suryng, a w艂a艣ciwie Tygrysa I, kt贸ry walczy艂 jeszcze w bitwie, na 艁uku Kurskim. To ko艂o uda艂o mi si臋 wiele lat temu pozyska膰 od jednej z os贸b, kt贸ra dowodzi艂a takie rzeczy, ciekawostki z pola bitew do Polski jeszcze w latach 90.
Jest to ko艂o pochodz膮ce z Ukrainy, z Tygrysa zniszczonego ju偶 w okolicach Harkowa, czyli po zako艅czeniu samej bitwy, gdy Niemcy wycofywali si臋, jeden z tych Tygrys贸w zosta艂 najprawdopodobniej porzucony i wysadzony przez w艂asn膮 za艂og臋, ale mo偶emy mie膰 niemal偶e stuprocentow膮 pewno艣膰, 偶e Tygrys, kt贸ry trafi艂 pod Hark贸w, walczy艂 r贸wnie偶 w tej najwi臋kszej bitwie pancetnej 艣wiata, jako 偶e nie by艂o nowych dostaw Tygrys贸w w tamtym czasie na front pod Hark贸w, kt贸ry pami臋tajmy zosta艂 zaj臋ty w ko艅cu sierpnia 1943 roku. I kt贸ry ostatecznie zako艅czy艂 t臋 wielk膮 bitw臋 niemieck膮 pora偶k膮. Wy dzisiaj mo偶ecie dotkn膮膰 sobie tego ko艂a, tego 艣wiadka wydarze艅 z 1943 roku, jednocze艣nie uczestnika najwi臋kszej bitwy pancetnej 艣wiata.
Takie ko艂o znajduje si臋 w艂a艣nie na naszej ma艂ej ekspozycji, jest dost臋pne, mo偶na sobie z nim zrobi膰 艣wietn膮 fotografi臋, 艣wietne selfie i powiedzie膰, 偶e ten Tygrys walczy艂 na 艂uku kurskim. Zapraszamy na kolejny odcinek historii w Muzeum Pancetnym w K艂aninie. Na dzisiaj to ju偶 wszystko. .