TRANSKRYPCJA VIDEO
W tym filmie omawiamy temat terapii ziołowej w leczeniu chorób neurologicznych i sercowo-naczyniowych. Przykro nam, że nie mogliśmy odpowiedzieć na wasze pytania ostatnio - byliśmy na podróży służbowej. Omawiamy zastosowanie ziół w poprawie pamięci, leczeniu depresji i jako dodatek do leków. Mówimy także o potencjalnych korzyściach terapii ziołowej dla zdrowia serca, w tym regulacji ciśnienia krwi i poprawy krążenia. Zwracamy uwagę na to, jak terapia ziołowa może wpływać na funkcje poznawcze i omawiamy ograniczenia leków ziołowych i syntetycznych na ośrodkowy układ nerwowy. Mówimy także o barierze krew-mózg, która kontroluje, co przedostaje się do mózgu, oraz o roli adaptogenów w ochronie organizmu. Omawiamy także korzyści zdrowotne miloszepu, w tym jego wpływ na lepkość krwi, przepływ krwi, stan zapalny i formowanie blaszek miażdżycowych. Mówimy także o roli różnych ziół, takich jak zen szen i różańca, oraz o roli rośliny cytrynic w poprawie wydajności umysłowej i fizycznej. Na koniec omawiamy korzyści Bacopa monnieri, rośliny stosowanej w tradycyjnej medycynie indyjskiej do leczenia epilepsji i zaburzeń psychicznych. Zapraszamy do obejrzenia filmu!
Dzień dobry, szanowni państwo. Spotykamy się dzisiaj na ostatnim naszym spotkaniu w tym roku przed świętami i tematyka naszego spotkania dotyczyć będzie fitoterapii w chorobach układu nerwowego i układu krążenia. Już tutaj prezentacja powinna być dla Państwa widoczna. Rozpoczynam nagrywanie naszego spotkania. Dobrze, już tutaj mam informację, że jest nagrywane. Prezentacja jest także już umieszczona w zakładce pliki na Teamsie, także powinna być już dla Państwa dostępna. Dobrze, szanowni państwo, na początek sprawy, kilka słów wyjaśnienia. Niestety nie udało mi się znaleźć odpowiedzi na pytania, które pojawiły się ostatnio. Przyznam, że byłam w delegacji przez prawie tydzień i ilość pytań, Praca, która mi została po powrocie z delegacji była tak ogromna, że niestety nie udało mi się zagłębić w te tematy, które gdzieś tam się pojawiły. i które mieliśmy wyjaśnić.
Także postaram się na następne nasze spotkania już po nowym roku znaleźć odpowiedź. Dobrze, to zaczynamy Szanowni Państwo. Tak jak wspomniałam, będziemy dzisiaj mówić o fitoterapii w chorobach układu nerwowego i sercowo-naczyniowego. Zaczniemy od układu nerwowego. Tutaj w układzie nerwowym mamy możliwości modyfikacji funkcji tego układu w różny sposób. To znaczy można stosować zioła, które będą poprawiać funkcje pamięci, które będą wspomagały leczenie depresji. Są to także leki, które stosuje się w zespołach lękowych. leki o charakterze ustokajającym lub pobudzającym. I o tych surowcach naroślonych sobie poopowiadamy. Tylko zaznaczę te. . . które dotyczą zespółów lękowych, natomiast nie będziemy mówić tutaj o tych halucynogennych czy psychotropowych. Aczkolwiek jeden taki aspekt się pojawi.
Jeśli chodzi o układ sercowo-naczyniowy, to tutaj mamy bardzo duży wachlarz możliwości, bo wiele surowców roślinnych modyfikuje działanie układu sercowo-naczyniowego i wspomaga zarówno pracę serca, wpływa na ciśnienie, przy czym to już też zaznaczam jest o wiele. więcej możliwości obniżenia ciśnienia niż jako podwyższenia. Zresztą to samo dotyczy tradycyjnych leków, które się stosuje. Także jest to problem przy podwyższaniu ciśnienia. No i mamy także możliwości poprawy krążenia czy to obwodowego, czy mózgowego. Zresztą te leki, które ziołowe, które będą poprawiały krążenie mózgowe, one będą również poprawiać funkcje poznawcze. Bo tu chodzi o odżywienie komórek mózgowych, o dotlenienie. W związku z tym będą wykazywały działanie kompleksowe. Dobrze, szanowni państwo. Coś tutaj. Jeśli chodzi o działanie leków, czy to syntetycznych, czy ziołowych, na centralny układ nerwowy, to tak jak już kilka razy na tych naszych spotkaniach.
mówiliśmy, istnieją pewne ograniczenia, jeśli chodzi o dostępność leków dla komórek mózgowych. Dlaczego? Dlatego, że istnieje bardzo szczelna bariera krew-mózg. Ta bariera ma za zadanie kontrolować to, co dzieje się, czy co dociera do mózgu. Jest to bariera dosyć szczelna. Ta bariera oddziela krew, która krąży w naczyniach i płyn śródmiąższowy, który otacza struktury mózgowe. Ta bariera zapewnia ścisłą regulację dotyczącą wymiany jonów czy większych cząsteczek, a także przenikania komórek. tak jakby jak już też mówiliśmy tych komórek układu zapalnego. Dzięki temu, że istnieje bariera, która jest kontrolowana, to środowisko, które panuje w ośrodkowym układzie nerwowym utrzymuje homeostazy. I w momencie, kiedy dochodzi do zaburzenia tej bariery, pojawiają się schorzenia neurologiczne. Jest to bariera, która jest jedną z najbardziej kontrolowanych i najściślejszych barier.
która występuje w naszym organizmie, ale pamiętajcie Państwo, że to też ma swoje ograniczenia, bo jeżeli mamy tak ścisłą kontrolę, to w momencie, kiedy pojawiają się jakieś dysfunkcje i jest konieczność dostarczenia leków, to ta bariera tutaj uniemożliwia często dotarcie z tymi lekami. Z czego wynika ta ścisła bariera? Między innymi z bardzo ścisłego przylegania komórek śródbłonkowych. To są komórki. które wyścierają naczynia krwianośne. Przepraszam. one w innych częściach naszego organizmu są luźni. One mają luźniejszą strukturę, one się rozsuwają w momencie, kiedy np. są jakieś dysfunkcje, kiedy potrzeba przenikania komórek układu odpornościowego. ta bariera jest bardzo szczelna. Dodatkowo na zewnątrz tych komórek śródbłonkowych pojawiają się komórki tak zwane ścienne. I te komórki to są m. in. komórki mięśniowe, które będą decydować o szerokości naczynia, a także komórki podporowe, tzw. pericyty.
W miejscu, gdzie komórki endotelialne przylegają do siebie, tutaj mamy bardzo ścisłe połączenie, a dodatkowo mamy także połączenia, które mają charakter kanału. Przez te kanały mogą przenikać niektóre cząsteczki. Normalnie w pozostałych częściach naszego organizmu wymiana cząsteczek pomiędzy krwią a otoczeniem odbywa się zarówno drogą komórkową, jak i międzykomórkową. Natomiast w mózgu w zasadzie tylko przez komórkową. To znaczy, że nie ma tutaj tych właśnie przestrzeni, o których mówiłam, które umożliwiałyby przenikanie niekontrolowane. Ten transport, ten transport, różnych substancji, on się odbywa głównie na zasadzie transportu aktywnego. To znaczy, że w błonie komórek śródbłonkowych będą obecne receptory, które będą wiązać daną cząsteczkę i będą transportować na drugą stronę. Jeżeli projektuje się leki, to projektuje się właśnie uwzględniając między innymi receptory, jak i możliwość wiązania z tymi receptorami. W mniejszym stopniu kontrolowana jest tzw.
dyfuzja ułatwiona, o której także mówiliśmy na naszym spotkaniu dotyczącym farmakologii. W ten sposób transportowane są substancje odżywcze, glukoza, aminokwasy czy elektrolity. Natomiast istnieje pewna grupa związków, która może przenikać zgodnie z gradientem stężeń na zasadzie dyfuzji biernej, czyli zupełnie bez objęcia. energii. I tak przenikają tlen, dwutlenek węgla, ale także, zobaczcie Państwo, niektóre związki, takie jak alkohol, barbiturany, kofeina, sterydy, amfetamina czy nikotyna. czyli związki, które mają silny wpływ na komórki, na ośrodkowy układ nerwowy. A teraz szanowni Państwo, zaczniemy omawianie tych i od takiej grupy żółw, która nazywa się adaptogetami. Adoptogeny to są substancje, które pozwalają lepiej dostosować funkcje organizmów do warunków środowiskowych. Tu jak Państwo zobaczycie, mamy całkiem sporo ziół. Mechanizm działania tych ziół jest jednak niezbyt dobrze poznany. To znaczy on wie, jak działa. Niektóre aspekty ich działania są poznane, natomiast dokładny mechanizm nie jest wyjaśniony.
Adaptogeny na organizm. osób, które są narażone na stres, one będą wykazywać np. swoje działanie, natomiast na organizm osób, które nie przeżywają stresu, nie będą oddziaływać, albo będą oddziaływać w mniejszym stopniu. Także tutaj jest pewien zakres. działań i tutaj te mechanizmy dokładnie też nie są poznane. Wiadomo na pewno, że te właściwości adaptogenne, one wynikają z takiego plejotropowego działania, między innymi z działania antyoksydacyjnego. Zobaczcie Państwo, to działanie antyoksydacyjne, ono nam się pojawia w różnych sytuacjach. Mówiliśmy między innymi przy okazji. stanów zapalnych, także adaptogeny oddziaływują ochronnie na wątrobę, w której dochodzi do detoksyfikacji wielu toksyn, więc poprawa. funkcji wątroby będzie ułatwiało oczystanie organizmu z toksyn. Ponadto adaptogeny będą. regulowały działanie układu odpornościowego, będą wpływały na przepływ krwi w naczyniach, będą poprawiały procesy zapamiętywania, funkcje seksualne, regulowały napięcie mięśni, będą również wpływały na. . . jakość snu.
A przypominam, że sen jest bardzo ważny. Przy zakłóceniu snu pojawiają się zaburzenia nie tylko związane z ośrodkowym układem nerwowym, ale także na przykład z układem odpornościowym. To są funkcje, na których musimy pracować. pamiętać i o które trzeba dbać. Uważa się, że adaptogeny również mogą wpływać na pracę układu dokrewnego i regulować wydzielanie hormonów. Tutaj jeżeli już mówiłam o tym stresie, i wpływie adaptogenów. Adaptogeny będą np. zmniejszały aktywność gruczołów nadnerczowych i wydzielanie hormonów stresu. Uważa się, że adaptogeny nie wpływają na procesy, które przebiegają w organizmie prawidłowo. Także tutaj jest ta wybiórczość, o której mówiłam, czyli adaptogeny przywracają homeostazę organizmu w momencie, kiedy tak. homoostazy organizmu występuje to oddziaływanie i jest wówczas. słabsze. Stąd znowu ten nieznany jest ten dokładny mechanizm działania.
To, co trzeba powiedzieć przy okazji adaptogenów, to pora dnia. To o tym też już sobie mówiliśmy przy okazji farmakologii, że niektóre substancje biologicznie aktywne należy przyjmować o określonych porach dnia. I adaptogeny to są te surowce czy te zioła, przy których pora dnia jest istotna. Jak Państwo zobaczycie, one mogą działać pobudzająco ten ośrodkowy układ nerwowy. W związku z tym powinno się je zażywać. na przykład w godzinach porannych czy południowych, natomiast nie powinny się zażywać ich wieczorem. Tutaj do tej grupy będą należały także te związki, które będą poprawiały przepływ krwi w naczyniach mózgowych, zwiększając dotlenienie czy odżywienie. Jeśli chodzi o stosowanie, to oczywiście adaptogeny można stosować, ale u osób młodych zazwyczaj powyżej 12 roku życia. Nie są wskazane u kobiet w ciąży i u kobiet karmiących piersią.
no to tak ogólnie znowu ze względu na to, że nie ma dostatecznie bogatych badań, które by potwierdzały bezpieczeństwo stosowania. I zaczynamy omawianie tych adaptogenów od miłożębu. Tak jak powiedziałam, niektóre adaptogeny, one poprawiają ukrwienie mózgu, poprawiają przepływ ciała. krwi i właśnie miłożąb japoński działa między innymi w ten sposób. Miłożąb, tutaj surowcem są liście, one mają taki charakterystyczny wachlarzowy Kształt zbiera się jesienią, kiedy zaczynają zmieniać barwę na żółtą. Wykazuje on bardzo silne działanie antyoksydacyjne. I wynika ono m. in. z obecności flawonoidów, tutaj m. in. kwercytyny, keferolu, o których też wielokrotnie mówiliśmy, z obecności proantocyjanów. Zawiera także witaminy C, E, karoten. Zawiera także terpeny, ginkgolit i bilobalit. To są te, które są specyficzne dla miłożębu. Zawiera również kwasy organiczne. Przy czym należy tutaj uważać, dlatego że wśród tych kwasów jest kwas ginkgolowy, który może działać.
alergizująco i w niektórych badaniach wykazuje działanie neurotoksyczne. Więc te surowce, które są dostępne komercyjnie, one są badane i określana jest zawartość tego kwasu gilkolowego. Jakie działanie ma miłożąb japoński? Jak już powiedzieliśmy, przede wszystkim wykazuje działanie. antyoksydacyjne. Poprzez to działanie m. in. spowalnia procesy starzenia, ułatwia oczyszczanie organizmu z toksyn. Dodatkowo wpływa na naczynia mózgowe, obniża ciśnienie krwionośne, uszczelnia naczynia krwionośne, przez co też. . . W przypadku obrzęków, np. kończyn, te obrzęki mogą nieznacznie się zmniejszać. Zmniejsza lepkość krwi, czyli znowu będzie poprawiać ukrwienie i likwidować mikrozakrzepy. poprzez działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne będzie hamował procesy miażdżycowe. Bo w chorobie miażdżycowej to właśnie procesy oksydacyjne są tymi, które są w stanie wytrzymać. gdyby rozpoczynają tworzenie blaszki miażdżycowej, tam tworzy się. . . . . . . . . przepraszam. . . . .
. tworzy się. . . utleniona forma LDL-u. Taki okso-LDL jest pochłaniany przez makrofagi, które zmniejszy w komórki piankowate, później napływają komórki odpornościowe i tutaj ten stan zapalny się wytwarza. Więc to działanie miłożębu zmniejsza ten proces. miażdżyca twórczy. Dodatkowo jeszcze, oprócz tego, że poprawia przepływ krwi przez naczynia mózgowe, to zwiększa zużycie tlenu i glukozy w ten sposób także poprawiając funkcje poznawcze. Również wykazuje działanie wspomagające na układ odpornościowy. Wszystkie te właściwości. . . i funkcje sprawiają, że miłożąb wykazuje działanie poprawiające funkcje poznawcze. Zalecany jest na przykład po udarach czy epizodach niedokrwiennych. mózgu jako taki stymulator przepływu i poprawy funkcji. Stosowany jest w leczeniu demencji przy zaburzeniach neurosensorycznych, takich jak na przykład zawroty czy szumy w uszach.
Efekt działania miłoszępu pojawia się po przedłuższym stosowaniu, to znaczy kilkutygodniowym. Zazwyczaj takie pierwsze efekty po trzech tygodniach, ale żeby uzyskać rzeczywiście poprawę, tutaj zaleca się nawet trzy stosowanie przez trzy miesiące. Jest tutaj jeszcze zamieściłam zdjęcie nasion miłożębu. Miłożąb jest rośliną nagonasienną, to znaczy to, co tutaj widzimy, to nie są owoce, to są nasiona z taką pomarańczową osnówką. One trochę przypominają może mirabelkę. Te osnówki mają bardzo nieprzyjemny zapach zjauczałego masła czy psującego się mięsa, więc nie jest to roślina, która. . . Akurat tutaj ten aspekt, to nie jest roślina, którą kupiłam. jest przyjemna, jeżeli mamy ją w ogrodzie, ale jest to roślina, gdzie mamy osobniki męskie i żeńskie, więc możemy wyeliminować ten niekorzystny aspekt posiadania miłoszę.
Jeśli chodzi o inne działania, to obecność flawonoidów jest całkiem duża i w niektórych badaniach wykazuje ono działanie przeciwnowotworowe czy hamujące powstawanie nowotworów, głównie poprzez działanie antyoksydacyjne. Dodatkowo także zmniejsza Stres, który pojawia się przy np. nadmiernym wysiłku, czy przy operacjach sercowo-naczyniowych. Tutaj badania pokazały, że zmniejsza się ilość uwalnianej mioglobiny. Mioglobina to jest takie białko, które łączy się z tlenem, przypomina hemoglobinę obecną w erytrocytach. I w momencie, kiedy dochodzi do silnego wysiłku, Gdy spada poziom tlenu, mioglobina uwalnia ten związany tlen. W momencie, kiedy dochodzi do zaburzenia, na przykład właśnie czy to do operacji, czy przy bardzo dużym wysiłku, mioglobina może być uwalniana z uszkodzonych komórek, czy to mięśni szkieletowych, czy. . . mięśni serca i stosowanie. miłożębu zmniejsza ryzyko tych uszkodzeń.
Dodatkowo miłożąb również oddziałuje na pracę serca, wykazuje działanie antyarytmiczne, czyli znowu mamy tutaj takie plejotropowe działanie, które obcirza ciśnienie i dodatkowo zmniejsza poziom fibrynogenu. Fibrynogen to jest takie białko, które bierze udział w powstawaniu skrzepu. On jest niezbędny. Powstaje jako białko globularne, później jest, czyli prekursor, później jest przekształcane do białka włóknikowego i jego poziom wzrasta m. in. w ostrej fazie zapalenia. Między innymi jest to związane, jego poziom, wysoki poziom związany jest z wysokim OB. Uważa się, że wysoki poziom fibrynogenu jest markerem zawału mięśnia sercowego, udaru mózgu czy miażdżycy. I właśnie miłożąb japoński obniża poziom tego. fibrynogenu. Więc tutaj zobaczcie Państwo, mamy bardzo szeroki wpływ i tlenu daptogenny, i na układ krążenia. Dodatkowo jeszcze miłoszop japoński stosowany jest w kosmetykach ze względu na to dużą zawartość antyoksydantów.
Ma możliwość oczyszczania, uelastyczniania czy zmniejszenia objawów. starzenia, a dodatkowo tutaj, tak jak już powiedzieliśmy, poprzez wpływ na komórki śródbłonka także wzmacnia naczynia krwionośne skóry. Podziałanie. antyagregacyjne związane jest z oddziaływaniem na czynnik aktywujący płytki i działa jako antagonista i uważa się, że poprzez hamowanie tego czynnika zmniejsza ryzyko chorób zwyrodnieniowych układu nerwowego. Dodatkowo, w miłoszop japoński wpływa na utrzymanie odpowiedniego poziomu dopaminy, która jest. . . Dziękuję bardzo. Czy coś wyjaśnić? Dobrze, czyli tutaj mamy dopaminę, która warunkuje prawidłowe koordynację ruchową napięci, również napięcie mięśni, więc np. przy chorobie Parkinsona może również np. wykazywać takie działanie wspomagające. Ponadto zwiększa wrażliwość na serotoninę. a serotonina uważana jest za ten przekaźnik, który jest niezbędny w utrzymaniu prawidłowego nastroju, między innymi. I leki antydepresyjne, przynajmniej te, które się stosuje, to są właśnie te, które dotyczą tego przekaźnictwa serotoninowego.
Wspomniałam również o obniżaniu ciśnienia, o wpływie na naczynia krwionośne. Tutaj Miłosząb Japoński również poprawia funkcje seksualne właśnie poprzez oddziaływanie na naczynia krwionośne, bo zwiększa przepływ krwionośny. i także w genitaliach, co poprawia, na przykład wzmacnia erekcję czy zwiększa popęd. Jest to związane między innymi właśnie z tlenkiem, z poszerzaniem naczyń i poprawą ukrwienia poprzez stymulację produkcji tlenku azotu. Tlenek azotu jest bardzo przydatny do produkcji tlenku. Właśnie w tym momencie jest to tlenek, który jest bardzo przydatny do produkcji tlenku. jest taką cząsteczką, która wpływa na napięcie mięśni naczyń i w ten sposób działa rozluźniająco. A to poprawia przepływ krwi, jeżeli działa na układ. na narządy płciowe, to zwiększa popęd, erekcje, jeżeli na komórki układu ośrodkowego, nerwowego, poprawia ukrwienie i zdolności poznawcze.
Dodatkowo okazuje się, że w niektórych badaniach poprzez poprawę krążenia uzyskiwano efekt terapeutyczny w neuropatii, gałki ocznej i chorobach niedokrwiennych nerwów wzrokowego, bo miłożąb nie powodował, znaczy oprócz działania tego powodu. pozytywnego nie powodował zmian ciśnienia wewnętrzkołkowego. Więc tutaj to działanie jest rzeczywiście bardzo szerokie. Ale musimy pamiętać, że przy tak szerokim działaniu są również możliwe skutki uboczne. I tutaj jednym z takich jest możliwość pojawienia się samoistnych krwawieć, bo mamy poszerzenie naczyń krwionośnych, zwiększenie przepływu. zmniejszenie krzepliwości krwi. Ten zwiększony przepływ krwi w naczyniach mózgowych może doprowadzić np. do wystąpienia bólów czy zawrotu głowy. Dodatkowo osoby, które przyjmują leki przeciwprzepliwe, powinny skonsultować możliwość stosowania miłożępu z lekarzem, bo mamy to addytywne działanie. i miłożębu i tych innych leków.
Dodatkowo też trzeba pamiętać, że przy zabiegach, czy to chirurgicznych, czy dentystycznych, także może zwiększyć ryzyko silnego krwawienia czy krwotoków, dlatego tutaj o tym trzeba pamiętać, żeby dwa tygodnie przed planowanym zabiegiem zaprzestać przyjmowania preparatu z miłoszębem japońskim. Drugim takim ziołem, który wykazuje to plejotropowe działanie jest rzęszeń. Jest to roślina, która jest znana od czasów starożytnych. W starożytnych Chinach rzęszeń był bardzo popularny. zastrzeżony tylko dla wybranych osób. Początkowo jedynie cesarz i jego rodzina mogli stosować, później również żołnierze w celu szybszej regeneracji po walce. Natomiast teraz ze względu na bardzo szerokie działanie i taki pozytywny wpływ na nasz organizm, jest on stosowany w zasadzie na całym świecie i jest uznawany za jeden z najważniejszych. istotniejszych adaptogenów i ziół, które pomagają w eliminacji zwęczenia fizycznego i psychicznego.
Rzeńszeń, ten który jest najbardziej znany, to jest rzeńszeń właściwy. Natomiast są jeszcze inne odmiany, jest na przykład rzeńszeń amerykański, rzeńszeń syberyjski czy rzeńszeń japoński. Nazwa rzeszenia pochodzi zarówno od kształtu, bo korzeń przypomina człowieka, od właściwości plejutropowych. właściwości, które ma na nasz organizm. Korzeń żeńszenia zawiera m. in. saponiny triiterpenowe i tutaj ginsenozydy, które są specyficzne właśnie dla żeńszenia. Mamy też. . . Około 30 tych ginsenozydów, ale około 3 jest w Polsce. najistotniejszych. Mają one takie równoważące się działanie. Niektóre z nich działają pobudzająco, inne uspokajająco. I to, które działanie występuje, zależy od kondycji organizmu. Czyli mamy tutaj znowu tą specyfikę działania tego adaptagenu. Do tych ginsenozydów należą takie, które regulują np. biosyntezę białek, ale także takie, które wykazują działanie przeciwnowotworowe. Rzeń sześć zawiera także olejki eteryczne, które będą wykazywać działanie antyagregacyjne.
Czyli znowu będziemy mieć likwidację mikrozakrzepów i poprawę przepływu kpiku. um Poza tym peptydoglukany obniżają poziom cukru na wetpie, więc jest to u osób, które cechuje np. insulinooporność, można stosować, natomiast u osób, które mają niski poziom cukru, żeń-szeń jest raczej przeciwwskazań. A jak działa żeń-szeń? Podobnie jak. . . Miłożąb rzęszyń wykazuje bardzo szerokie działanie i on jest stosowany zarówno jako LED, jak i czynnik stosowany w kosmetykach. Tutaj główne działanie dotyczy możliwości dotlenienia komórek. I to nie tylko komórek układu nerwowego, ale także komórek innych, tym komórek mięśniowych, dlatego mamy na przykład tą szybszą regenerację po wysiłku fizycznym czy też psychicznym. To dotlenienie związane jest z stymulacją wiązania tlenu przez hemoglobinę, przez co jest ułatwiony transport. Hemoglobina łatwiej wiąże tlen, więcej tego tlenu jest transportowanego.
Dodatkowo poprzez te substancje aktywne, które są obecne w korzeniu rzeńszenia, wykazuje on działanie antyoksydacyjne. Dotlenienie, likwidacja mikrozakrzepów, poprawa krążenia pomaga wzmocnić pamięć i koncentrację. Poza tym, żeń-szeń sprzyja i nie ma żadnych problemów z przejęciem, a jednocześnie nie ma żadnych problemów z przejęciem. utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu. wpływa pozytywnie na metabolizm węglowodanów i lipidów. Wzmacnia odporność immunologiczną, bo pobudza zarówno makrofagi, jak i limfocyty. poprzez regulacje metabolizmu węglowodanów, lipidów, uważa się, że może pomagać w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. I podobnie jak miłożą poprzez poprawę ukrwienia. poprawę przepływu krwi może również wpływać na poprawę funkcji seksualnych, tutaj na wzrost libido. Podobnie jak miłożąb, rzęsień również znajduje się w kosmetykach do pielęgnacji skóry. Tutaj wykorzystuje się głównie jego przeciwoksydacyjne właściwości, ale także te, które poprawiają funkcjonowanie naczyń krwionośnych, ukrwienie. więc mamy takie działanie odmładzające.
Dodatkowo te antyoksydanty będą wpływały ochronnie na skórę poddaną działaniu promieniowania. Uważa się też, że w żeńszeń może zmniejszać skłonność do przytłuszczania się w skóry zarówno owłosionej, jak i nieowłosionej. Więc tutaj mamy, zobaczcie Państwo, bardzo bogaty zakres działania. I z tego zakresu wynikają możliwości stosowania, bo mamy tutaj na przykład tą rekonwalescencję, o której już mówiliśmy po na przykład zabiegach. leczniczych sportowcom w celu także regeneracji, ale także poprzez stymulację dotlenienia i to wiązanie hemoglobiny z tlenem będzie poprawiać wydolność na poziomie komórkowym m. in. No i kosmetyka do pielęgnacji przeciwstarzeniowe, tak jak już powiedzieliśmy. A jakie są przeciwwskazania? To znowu poprzez zmniejszanie agregacji nie jest polecane u osób, które stosują leki krzepliwe, u osób, które cierpią na hemofilię. Poza tym nie powinien być stosowany przez osoby, które mają nadciśnienie czy choroby serca.
No i tak jak inne adaptogeny, nie powinny stosować dzieci, kobiety w ciąży i kobiety karmiące. A jak stosujemy? No to tutaj możemy albo stosować w postaci tabletek czy kapsułek, ale można przygotowywać także napar. Można przygotować nalewkę, ale również jeżeli mamy dostępny suszony korzeń, można stosować do żucia. Ten efekt terapeutyczny, też podobnie jak przy miłożębie, obserwowany jest po kilku tygodniach, też mniej więcej 2-3 miesiące i później należy zrobić przerwę. A jakie interakcje? To przede wszystkim interakcje z warfaryną, bo tutaj mamy to działanie adytywne. Poza tym, przez to, że działa pobudzająco, podnosi ciśnienie krwi, może zakłócać sen. Poza tym wyższe dawki mogą powodować biegunkę zaburzenia rytmu serca. Też obserwuje się u niektórych osób taką reakcję.
niepożądaną Nawet czasami przy jednokrotnym przyjmowaniu preparatów zrzęszenia, a reakcją, którą także czasami gdzieś można znaleźć w literaturze, jest reakcja w postaci obniżenia aktywności, senności, czyli zjawisko, które często pojawia się po dłuższym stosowaniu. Natomiast przez to silne działanie taki skutek uboczny czasami pojawia się. szybciej. Poza tym poprzez zwiększenie ciśnienia krwi mogą pojawić się bóle głowy, zawroty głowy, rozdrażnienie, trudności w koncentracji, więc ten efekt niekorzystny tutaj może być. jako reakcja złej tolerancji żeń-szeń. Do tej rodziny, tak jak powiedziała wcześniej, należy także żeń-szeń syberyjski. Surowcem są kłącza i rozłogi i kora z tych rozłogów. Ten rzęszeń zawiera m. in. takie charakterystyczne dla siebie eleuterozydy, także niektóre tryterpeny czy lignany. zbliżone do działania rzęszenia właściwego. czyli regeneracja, wzmocnienie organizmu, ochrona przed promieniowaniem, przed nadmiernym stresem oksydacyjnym, więc tutaj to działanie jest podobne.
Inną rośliną, która wykazuje również działania adaptogenne jest różeniec górski, znany także, przynajmniej ja w Polsce też znalazłam taką nazwę, radiola, czyli spolszczona nazwa łacińskiej. różaniec. Tutaj surowcem są kłącza i korzenie. Substancjami aktywnymi są glikozydy fenolowe, ich pochodne, flawonoidy i tutaj charakterystyczne dla różeńca, czyli rozawina, rozyna i rozaryna. Zobaczcie Państwo, że ta obudowy mają dosyć skomplikowaną. Obydwte są także fenolokwasy, m. in. kwas galusowy, chlorogenowy, garbniki, olejki eteryczne. Różaniec należy do tych adaptogenów. do poprzedniej skręki. Można cofnąć jeszcze na chwileczkę dosłownie. Ale gdzie? Tutaj czy jeszcze do. . . Tak, tutaj. Dziękuję. Na sekundkę tylko. Dobrze, dziękuję już. Proszę bardzo. Różaniec jest adaptogenem, czyli będzie poprawiał nam funkcje poznawcze. będzie poprawiał koncentrację, ale również będzie wpływał na sprawność fizyczną i psychomotoryczną. To wszystko będzie przekładało się na poprawę funkcjonowania organizmu, lepszej adaptacji np.
do stresów nie pobudza aż tak bardzo jak na przykład żeńsze. Więc może być w Stanach wymagających większego skupienia w czasie kiedy np. w czasie egzaminów jest jest polecany. Dodatkowo. działa immunostrukturująco, więc będzie poprawiał funkcję układu odpornościowego i te właściwości. adaptogenne, one również będą wynikały z funkcji antyoksydacyjnej i detoksyfikacyjnej. Dlatego po zakończeniu np. leczenia przeciwnowotworowego poleca się terapię z różeńca. Zresztą tak samo np. terapię z żeńszenia czy z. . . miłożębu, bo one pozwalają na regenerację komórek, które mogą być uszkodzone właśnie przez te leki. Nie stwierdzono do tej pory żadnych interakcji z innymi lekami. Nie ma przeciwwskazań jako takich. Poza tymi przeciwwskazaniami ogólnymi, czyli kobiety ciężarne, karmiące czy dzieci. Dlatego, że nie ma.
dostatecznie yyy yyy dostatecznych badań, które by potwierdzały bezpieczeństwo stosowania yyy u tych yyy u tych osób yyy i różeniec jest dostępny zarówno w postaci yy kapsułek, tabletek yyy jak i w postaci yyy rozdrobnionego surowca do przyrządzania np. odwarów. Można pić, tylko też trzeba pamiętać o tym, że należy go przyjmować w godzinach porannych i wczesno-popołudniowych. Kolejna roślina, która jest adaptogenem, takim bardzo szerokim adaptogenem, jest cytryniec chiński. Jest to roślina, która jest rośliną mrozoodporną, jest w bardzo wysokich warunkach. wytrzymuje bardzo niskie temperatury, czy minus 30, minus 40 stopni Celsjusza w naszym klimacie. bardzo dobrze sobie radzi. Przy czym należy pamiętać, że jest to pnączek, który gdzieś tam wymaga podpór i najlepiej rośnie na naświetlonych stanowiskach. Tutaj zobaczcie Państwo mamy piękne owoce, które dojrzewając potrzebują jednak tego nasłonecznienia. Surowcem są owoce, nasiona, ale również liście.
Substancjami aktywnymi są przede wszystkim Liglany. które są wtórnymi metabolitami tej rośliny, zaliczane są do fitoestrogenów. One pojawiają się w roślinie jako produkt będący wynikiem reakcji czynnik uszkadzający. I tutaj tym czynnikiem mogą być choroby, ale także promieniowanie słoneczne, więc stąd ta konieczność uprawy na tych nasłonecznionych. miejscach. Są tutaj. . . Te lignany, one mają bardzo skomplikowaną budowę, jak Państwo widzicie. Oprócz lignanów mamy także alkaloidy, saponiny, witaminy, mikroelementy, cukry. także tak bogactwo tych substancji aktywnych. I mechanizm działania jest bardzo szeroki. Skoro mówimy o adaptogenach, to już Państwo wiecie, że one wykazują działanie na ośrodkowy układ nerwowy. czyli będą nam tutaj zwiększały wydolność psychiczną, umysłową, będą poprawiały koncentrację, procesy zapamiętywania, ale jednocześnie będą wpływać na zwiększoną wydolność fizyczną i będą poprawiały funkcje regeneracyjne organizmu po. na przykład wysiłku fizycznym. Również to działanie przeciw. .
. czy działanie adaptogenne będzie wiązane z działaniem przeciwdepresyjnym. poprawia część z tych funkcji, czyli zdolność do regeneracji, one będą związane z poprawą przepływu krwi. Substancje aktywne zawarte w cytryńcu wykazują działanie regulujące ciśnienie krwi, obniżające, a jednocześnie w ten sposób poprawiające dokrwienie i funkcjonowanie układu krążenia. Ta poprawa układu krążenia znowu przekłada się na wzrost libido. I podobnie jak to było przy tych roślinach, które omawialiśmy do tej pory, wykazuje ono działanie antyoksydacyjne. Tutaj między innymi właśnie witaminy, ale same lignany, jak Państwo widzicie tutaj te wiązania. podwójne czy kwasy organiczne, które są, one będą wykazywać silne działanie antyoksydacyjne, więc będą łagodzić działanie leków przeciwnowotworowych, więc to też innych leków, które mogą uszkadzać i powodować stres oksydacyjny.
Natomiast lignany, one będą wzmagać działać ochronnie na wątroby i wzmagać zdolności detoksyfikacyjne, co także tutaj w tej regeneracji po leczeniu m. in. przeciwnowotworowo może mieć miejsce. Dodatkowo ten cytryniec będzie zwiększał zdolności regeneracyjne po uszkodzeniach wątroby takich jak np. spowodowanych zapaleniem wątroby wirusowym czy jakimś innym spowodowanym np. działaniem czynników zewnętrznych. np. leków czy czynników chemicznych. A jak stosujemy cytrynic? No ze względu na to, że tutaj mamy surowiec w postaci owoców, nasion i liści, to możemy stosować w ten cytryniec w postaci soku, w postaci. . . dżemów czy w postaci suszonych, z których możemy przygotować napary czy odwary. Podobnie zresztą możemy przygotowywać napary z liści. Już mówiłam przy okazji tych innych adaptogenów. Cytryniec stosujemy w godzinach porannych i wczesno-popołudniowych. Nie ma tutaj przeciwwskazań.
Nie znalazłam informacji o jakichś interakcjach z innymi lekami, natomiast mogą pojawić się reakcje ze strony układu pokarmowego takiego jak np. z Gaga. czy spadek apetytu i reakcja alergiczna w postaci wysypki czy też świąt. I ostatnia roślina, którą chciałabym. . . To znaczy ja tutaj, to ja być może tak, bo to gdzieś tam chyba miałam na slajdzie, zapomniałam, ale to dziękuję, że pan tutaj to o tym mówi. No to jest właśnie to bogactwo tych substancji. A rozumiem, że pan przyjmuje to z własnego doświadczenia, tak? A w jakiej formie pan poleca? Mhm. Dobrze, to dziękuję bardzo za tą uwagę, bo gdzieś tam mi to umknęło. Nie powiedziałam, a to jest bardzo, bardzo, bardzo cenne uwagę. Dobrze. I przed przerwą jeszcze jedna, jedna roślina z adaptogenów, czyli Bacopa maniera. Jest to roślina, która. . .
jest to bylina, która zawiera między innymi saponiny, tutaj specyficzne dla niej, czyli bakozyt A i B, alkaloidy, zawiera. . . silne związki fenolowe o właściwościach antyoksydacyjnych i przeciwzapalnych. Zawiera flawonoidy, m. in. apigeninę, o której mówiliśmy sobie już poprzednio przy okazji rumianku, pospolitego i rumianu rzymskiego, jako te ten naturalny anabolik. Natomiast luteolina jest to też bardzo rozpowszechniony flawonoid, który wykazuje działanie poprawiające m. in. funkcje mitochądrów, czyli tych centrów energetycznych komórek, więc poprawia wydolność energetyczną. Poprawa funkcji mitochondriów to także. . . zmniejszenie ilości związków oksydacyjnych. Niektóre badania pokazują, że luteolina może zmniejszyć ilość amyloidów. który możesz odkładać m. in. w komórkach układu nerwowego. Więc tutaj jest to jeden z ważniejszych substancji, jeden z ważniejszych związków aktywnych. Poza tym występuje w bakopie także kwas betulinowy, o którym również mówiliśmy przy okazji brzozy i fitosterole.
Jest to roślina, która W medycynie wschodniej znana jest od tysięcy lat i jest w medycynie indyjskiej stosowana w leczeniu m. in. padaczki czy zaburzeń psychicznych. Bacopa poprawia. procesy myślenia, zapamiętywania poprawia koncentrację. Ja powiem szczerze, w Polsce bakopy nie widziałam, natomiast z relacji niektórych osób wynika, że gdzieś tam uprawiają nawet u siebie w ogrodzie. Nie jestem tylko pewna, czy to będzie u nas też jako belina, czy jako roślina jednoroczna. Ale możecie Państwo tutaj zgłębić ten. . . ten temat. W BACOP-a wykazuje działanie to na ośrodkowy układ nerwowy, między innymi poprzez zwiększenie, wydzielanie tlenku azotu, który jak już Państwo wiecie rozluźnia naczynia krwionośne i powoduje lepsze ukrwienie. W momencie, kiedy mamy to lepsze ukrwienie, poprawiają się te funkcje poznawcze. I stąd między innymi wynika to działanie adaptogenne.
Okazuje się, że bakopa również sprzyja. przyja zakaźnictwu sygnałowemu, co także ma wpływ na zdolności poznawcze i na pojawianie się dendrytów, czyli połączeń nerwowych, co także będzie miało efekt zwiększonych zdolności poznawczych. Tutaj ten efekt poprawy koncentracji i zdolności umysłowych pojawia się już po dwóch tygodniach. Dodatkowo BACOP wykazuje wpływ na układ cholinergiczny, i hamuje acetylocholinesterazę, która jest niezbędna, znaczy, która. . . jest jednym z tych czynników, który może być czynnikiem. może niesprawczym, ale na pewno czynnikiem zaangażowanym w rozwój choroby Alzheimera. Podobnie zresztą jak wspomniana ostatnio onoceryna, więc tutaj poprzez backopa, poprzez hamowanie. tego enzymu zwiększa ilość acetylocholiny i w ten sposób uzyskuje się poprawę tych funkcji poznawczych.
W takich badaniach tutaj były dotychczas prowadzone w modelach zwierzęcych, ale już sam fakt, że tabakopa jednak poprawia zdolności koncentracji u człowieka, daje jednak pewien obraz i można przypuszczać, że u ludzi także taki efekt będziemy obserwować. Dodatkowo. Ambakopa działa antyoksydacyjnie. przeciwzapalnie, przeciwgorączkowo, kardioprotekcyjnie działa, chłodząco umożliwia również oczyszczanie organizmu, dlatego że związki aktywne zawarte w bakopie wiążą metale, a to umożliwia oczyszczanie organizmu. Ponadto bakopa działa motopędnie, co może przekładać się na obniżanie ciśnienia krwi i na poprawę funkcji serca. Uważa się, że bakopa działa tonizująco na serce. poprzez działanie moczopędne, helatujące, antyoksydacyjne, bakopa działa odtruwająco. na organizm. Dodatkowo w niektórych badaniach stosowanie preparatów opartych na bakopie zmniejszało rozrost gruczołu krokowego. W to Poza tym BACOP wykazywała również działanie przeciwdrkawkowe. To już Państwu mówiłam o tym, że w medycynie indyjskiej wykorzystywana jest do leczenia padaczki.
Dodatkowo okazuje się, że wykazuje poprawę funkcji poznawczych, koncentracji u osób z ADHD i u osób po udarze mózgu czy po epizodach niedokrwiennych. w ośrodkowym układzie nerwowym. Więc tutaj też kompleksowe działanie, aczkolwiek trochę inne niż np. żeńszenia, bo nie obserwuje się np. tego nadmiernego pobudzenia, a jednocześnie mamy detoksyfikację i zwiększenie koncentracji. Także tutaj stosowanie jest bezpieczne. Może być stosowane u dzieci, aczkolwiek pod kontrolą lekarza, no chyba, że tutaj u dzieci powyżej 12 roku. A jak stosować? Można stosować w postaci naparów, stosować dwa razy dziennie, ale także, ponieważ znowu adaptogen, rano i w południe albo wczesnym popołudnie. jakie interakcje z innymi preparatami roślinnymi nie ma, natomiast może nasilać działanie niektórych leków nasennych. może pojawić się uczucie mdłości czy suchości w jamie ustnej, czy uczucie zmęczenia.
Czyli tutaj mamy tę reakcję, taką niepożądaną, podobnie tak jak mówiłam przy okazji rzęszenia, gdzie mamy ten efekt przeciwny do. zamierzonego. I szanowni państwo, w tej części to wszystko. Ja zatrzymuję nagrywanie. Ja mam jedno pytanie. Tak. Bo było omówione rzęszeń i miłożą, że można. . . że można stosować przez 2-3 miesiące, a później powinno się mieć przerwę. To chciałam się zapytać, ile tej przerwy, jak długo tą przerwę powinno się. . . Najlepiej około 4 tygodni. To miesiąc przerwy później. Tak, miesiąc przerwy i wtedy można wrócić znowu do stosowania. Dobrze, dziękuję. Proszę. Musiałabym poszukać, bo ja nie zagłębiałam tego tematu. Natomiast jeśli chodzi o BAKOP, coś powinno mieć. Ja tutaj sobie zapiszę.
Bo przyznam szczerze, że medycyna chińska jako taka mnie nie interesowała nigdy jako taka, więc dokładnie tych mieszanych czy składów, to o czym Pan mówi, nie śledziłam. Mm-hmm. Dobrze, postaram się coś znaleźć, dobrze? I tutaj prześlę Państwu. A czy Pan wie, czy to jest jakby ajurwedyjska medycyna? Że to jest podobne na chińska? Bo ja. . . Okej. Tak, tak. Trochę inne, nie? Mhm. No bo ja mam znajomych tam w Indiach, to mogę się zapytać, czy oni mają jakieś właśnie takie, majur gdański. Mhm. Przepraszam, jedno pytanie. Tak? Mhm. właśnie miłożąby japońskiego jeżenszenia, bo wiele właśnie osób narzeka na takie dziwne odczucia właśnie przyjmując w postaci suplementów.
diety akurat te dwa zioła, że w mózgu czują, jakby opisują to, że no takie dziwne odczucia przez to właśnie rozszerzenie podejrzewam naczyń, ten efekt i opisują to, że jest to bardzo takie nieprzyjemne uczucie. Czy to wówczas może świadczyć o właśnie tych skutkach ubocznych tych dwóch ziół i należy je odstawić, czy to jest zupełnie naturalny objaw? To znaczy tak, jest to zjawisko, które występuje i ono może ustąpić, bo poprawa ukrwienia. . . struktur mózgowych, ona może dawać takie nieprzyjemne odczucia. Natomiast jeżeli to nie ustępuje i się utrzymuje, no to raczej ja bym tutaj sugerowała odstawienie. Bo zresztą to nie tylko przy ziołach, ale przy tych syntetycznych lekach, które wpływają na ukrwienie, poprawę ukrwienia mózgu, takie objawy się pojawiają.
I niektóre osoby to tolerują, natomiast niektóre osoby źle to znoszą, więc to są już takie bardzo indywidualne decyzje i indywidualne, jak gdyby, odczucia. A czy są jakieś zioła inne, które mają podobne działanie, ale nie dają tego odczucia właśnie takiego nieprzyjemnego? Nie, to tak jak pani powiedziała, czy to mówimy o ziołach, czy to mówimy o lekach syntetycznych. Tutaj poprawa tego, czy zmiana. . . przepływu krwi, ona będzie dawała taki efekt. Zresztą to też może się przekładać. . . na inne aspekty, na przykład na zwiększony czasami, czy zwiększony apetyt, czy pojawianie się zawrotu w głowy, bo to jest kwestia tego, że organizm musi się dostosować do nawet tego stanu zwiększonego ukrwienia. Bo na pewno państwo spotkaliście się z pojęciem hiperwentylacja, gdzie to jest takie nieprzyjemne. . . Tak, bardzo podobne.
Tak, no bo właśnie jeżeli zwiększamy ukrwienie mózgu, tak, bo tu chodzi o zdolności poznawcze, są jednak związane z tym, no to niestety, ale takie efekty zbliżone, ja nie mówię, że to są te same, ale zbliżone do tych, które pojawiają się właśnie przy tej hiperwentylacji, tak, czyli mamy zwiększone dostarczanie tlenu, no to niestety, ale może to, może to się pojawić. Rozumiem, dziękuję, dziękuję bardzo. Proszę bardzo. Jeszcze ja mam jedno pytanie. Tak? Właściwie to bym się chciała upewnić, bo skoro żeń-szę i miłożąby mogą nieco podnosić ciśnienie krwi i działają przeciwagregacyjnie, czyli przy żylakach, nawet rozwiniętych, to nie jest problemem. To zależy jak duże żylaki mamy. To jest. . . Nie ma przeciwwskazania przy tym. Natomiast oczywiście wszystko zależy od tego, o jakich żylakach, gdzie o tych żylakach mówimy. To przy takim obciążeniu lepiej jest skonsultować z lekarzem.
Tak, żeby tutaj mieć ustawię w towarzystwie. Pewnie przy hemoroidach nie jest wskazane, bo jeżeli pani doktor wspominała o tym, że będzie tutaj wpływało na unaczynienie, prawda? Właśnie tutaj tych dróg rodnych, to może jeszcze też nasilać pewnie. To może, ale te żylaki mamy także w innych narządach, więc dlatego… Ja tu bardziej mam na myśli żylaki kończyn dolnych. U osoby starszej bardzo często jest tak, że pojawiają się też żylaki. I teraz w którym momencie, jak to wyważyć? Czy ta korzyść wynikająca z podawania właśnie takich ziół nie zaszkodzi gdzieś tam właśnie przy żylakach? To o nrakach będziemy mówić później. To może tutaj trzeba by było po prostu zobaczyć, jak organizm reaguje i na przykład po dwóch tygodniach sprawdzić, czy nie ma nasilenia i parametrów biochemicznych w krwi i objawów takich klinicznych, makroskopowych.
żeby upewnić się, że to działanie jest tym, o które nam chodzi. Dziękuję bardzo. Pani profesor, przepraszam, jeszcze też mam takie pytanie odnośnie zwłaszcza tych dwóch pierwszych roślin. Jak one mają działanie immunostymulujące? Jak w takim razie w przypadku chorób autoagresywnych bezpiecznie stosować? To znaczy tak, one mają. . . Nie znalazłam informacji, żeby one. . . żeby były przeciwwskazaniem choroby autoimmunologiczne. Natomiast. . . bo tutaj ja mówiłam immunostymulujące, natomiast często jest to immunomodulujące. Więc być może jest to bardziej modulacja niż stymulacja. Natomiast, no niestety, ale jak to przy większości ziół, nie ma dostatecznie szczegółowych badań, które by potwierdzały, że ziół są zbyt silne. to jest bezpieczne czy jest niebezpieczne. Także tutaj mówię, ja nie spotkałam takiego jednoznacznego określenia, że to jest przeciwwskazanie.
Natomiast to też, tak jak w przypadku kobiet w ciąży czy dzieci, może wynikać z braku dostatecznych badań. Bo na przykład jeżówka wyraźnie gdzieś tam się mówi, żeby bardzo ostrożnie stosować, właśnie w przypadku chorób takich autoimmunologicznych. Tak, ale jeżówka ma, to główne działanie jeżówki polega na immunostymulacji, na tej aktywności. Natomiast przy miłożębie czy przy rzęszeniu jest to działanie, które się obserwuje. Natomiast nie jest to aż tak silne jak przy jeżówce. Dlatego mówię, dla mnie jest to bardziej działanie immunomodulacyjne niż stymulujące. Tak samo jak np. z witaminą D, gdzie w wielu opracowaniach znajdziecie państwo informację, że ona wzmacnia działanie immunologiczne, ale tak naprawdę, jeżeli przejdziemy do układu, do tego mechanizmu, to tam jedne limfocyty wycisza, a inne aktywuje. I na przykład w chorobach autoimmunologicznych witaminę D się poleca do stosowania. Dziękuję.
Proszę bardzo. Dobrze, Szanowni Państwo, to jeżeli nie ma więcej pytań, to teraz mamy 9. 42, to spotykamy się o 9. 52 w drugiej części naszego dzisiejszego spotkania. .
Informujemy, że odwiedzając lub korzystając z naszego serwisu, wyrażasz zgodę aby nasz serwis lub serwisy naszych partnerów używały plików cookies do przechowywania informacji w celu dostarczenie lepszych, szybszych i bezpieczniejszych usług oraz w celach marketingowych.